ناخواسته لشکر مجازی دشمن نشویم

امروز فضای مجازی بخش بزرگی از دنیای ارتباطات بشر است، به گونه‌ای که انعکاس اخبار و اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی، نه تنها سبب تحول درشیوه دسترسی به اخبار شده بلکه جایگاه‌های شغلی جدیدی را با عناوین بلاگر و اینفلوئنسر در جامعه بوجود آورده که همچون شمشیر دولبه‌ای به همان اندازه که می‌تواند سازنده باشد، زمینه ورود به لشکر مجازی دشمن و تخریب بنیان‌های جامعه را دارد.

اینفلوئنسرو بلاگربه کسی گفته می شود که درشبکه‌های اجتماعی، بویژه اینستاگرام، ایکس و تیک‌تاک یا کانال‌های گروهی غیر ایرانی واتس اپ یا تلگرام و پلتفرم‌های داخلی همچون روبیکا دنبال‌کنندگان زیادی دارد که با تولید محتوا به صورت نوشتار، تصویر، ویدئو یا فایل ‌های صوتی در قالب محتواهای جذاب و خلاقانه، علاوه بر برقراری ارتباط و تعامل با دنبال کنندگان (فالوورها) اخبار، اطلاعات را منعکس می‌کند و گاهی نسبت به معرفی محصول و دریافت وجه از تولید کننده یا ارائه دهنده خدمات مربوطه به کسب درآمدهای مجازی می‌پردازد.

با راهیابی بنگاه‌های اقتصادی پولساز به دنیای مجازی آن را به شهر فرنگ و رنگارنگی برای گشت و گذار در بازارهای عرضه کالا، ‌کسب و کار، شبکه‌های آموزشی، گروه‌های خانوادگی و دوستانه تبدل کرده‌است که جذابیت دو چندانی را به این فناوری بخشیده‌است و از سوی دیگر موجب پدید آمدن مشاغل و تجارت‌هایی شده تا جایی که شاهد رشد فروشنده‌های دوره گرد در کنار حجره داران اصیل شده‌ و تشخیص سره از ناسره را دشوار کرده‌است.

بلاگرها و اینفلوئنسرهایی که خط تولید محتواهای فضای مجازی آنها و تاریخچه فعالیت‌هایشان نشان می‌دهد، آگاهانه و مسئولیت پذیر نقش خود را ایفا کرده‌ و متفاوت بودن را به هر بهانه و شکلی نخواستند و با چهارچوب‌های اجتماعی درگیر نشده و پا را فراتر از مرزهای وجدان نگذاشتند، به مثابه حجره‌داران اصیلی هستند که دنیا و آخرت خود را برای منفعت طلبی تباه نکرده، اخلاق و قانون را به پای شهرت قربانی نکردند و وطن و ملت خود را برای دریافت کارت شهروندی در سرزمین‌های موعود به بیگانگان متجاوز نفروختند.

خبررسانی را به رسانه‌های حرفه‌ای و رسمی بسپاریم

یکی از اینفلوئنسرها که به عنوان فعال اجتماعی با پرداختن به دغدغه‌های مردم شهر و انتقال آنها به مسئولان حل مشکلات بوشهر چند سالی است دراینستاگرام فعالیت دارد به خبرنگار ایرنا گفت: ‌مبحث خبر و خبررسانی برای بشر جدای از ایجاد شفافیت و آگاهی‌، مهیج و سرگرم کننده‌ و یکی از مباحث مهم در جذب مخاطب است، به همین دلیل بسیاری از بلاگرها بر این باورند که با انتشار خبر دسته اول به قدرت می رسند و نام آنها در ذهن مخاطبان می‌ماند و برای ربودن گوی سبقت اقدام به انتشار خبر به هر شیوه و از هر منبعی ولو غیرموثق می کنند.

علی طبیب نژاد افزود: همچنین به دلیل اینکه بیشتر اینفلوئنسرها هیچ آموزشی در زمینه خبررسانی و حرفه خبرنگاری ندیده و آگاهی در این زمینه ندارند، با انتشار اخبار غیرحرفه‌ای درفضای مجازی جامعه را متحمل آسیب‌های روانی و التهاب جبران ناپذیر می‌کنند.

وی بیان کرد: با توجه به شرایط جامعه، گاهی در جریان یک رویداد یا واقعه اجتماعی برغم آگاهی از آن موضوع باید سکوت کرد زیرا انعکاس ندادن خبر یا محتوای تصویری که به دست آورده‌ایم ارزشمندتر و تاثیرگذارتر از انتشار آن است.

طبیب نژاد اضافه کرد: نشر اخبار کذب از طریق رسانه‌ها و خبرنگاران غیرحرفه‌ای سبب ایجاد استرس و ترس در میان مردم و در نهایت اتخاذ تصمیم‌های با تاثیر منفی بر سرنوشت جامعه در شرایط خاص می‌شود و همین امر یکی از بازوهای موثر در تغییر سرنوشت جامعه که گاهی به شکل منفی و جبران ناپذیری ظاهر می‌شود.

وی بیان کرد: در طول تاریخ مشاهده شده که کشورهایی که درمواجهه با بحران‌های مختلف همچون جنگ‌، شبکه‌های خبری آنها فعالیتشان را با انعکاس اخبار امیدوار کننده و روحیه بخش دوشادوش رزمندگان و دیپلمات‌هایشان ادامه می‌دادند نتیجه جنگ را به نفع ملتشان تغییر دادند.

طبیب نژاد ادامه داد: مخاطبان نیز موظف هستند از یک سو نسبت به صحت سنجی اخباری که به دست آنها می‌رسد، اقدام و از سوی دیگر خبرگزاری‌های موثق و معتبر را برای تهیه اخبار در اولویت قرار دهند و چنانچه این امر در جامعه نهادینه شود مردم آن کشور تبدیل به سپاه قدرتمندی می‌شوند که می‌توان اظهار کرد سرنوشت خود را به سوی پیروزی بر دشمن تغییر می‌دهند.

ناخواسته لشکر مجازی دشمن نشویم

این فعال رسانه مجازی گفت: در جنگ جهانی دوم کشوری پیروز شد که با تشکیل رسانه‌های بین المللی و ارسال اخبار دروغ و دلهره آور در میان مردم کشورهایی که با آنها در جنگ بود با نهادینه کردن ترس در دل آنها بزدلانی را بوجود آورد که قادر به تصمیم‌گیری درست نبودند.

وی همچنین به جاسوسانی اشاره کرد که بدلیل ترس و فرومایگی حاصل از باورهای تلقین شده از سوی دشمن به مردم و وطن خود پشت کردند و چنانچه در کتب تاریخی نوشته شده‌است اولین کسانی که پس از پیروزی دشمن به دست آنها کشته شدند، همان خائنان بودند چرا که دول متخاصم بر این باور بودند که هرکس به مردمش وفا نکند به ما نیز وفا نخواهد کرد و این یکی از اهداف دشمن برای ایجاد خبرهای کذب است.

این بلاگر یادآور شد: از سوی دیگر برخی از این فعالان رسانه‌ای مجازی بواسطه دفاع از ارزش‌های اجتماعی و سیاسی کشور و ملتشان و همراهی با مردم از سوی معاندان و مخالفان مورد هجمه، تهدید و انتقادهای مخرب و فحاشی با هدف تضعیف روحیه آنها در دفاع از مردم و افراد جامعه قرار می‌گیرند.

ضرورت هوشمندی فعالان عرصه مجازی در شهرهای کوچک

یکی دیگر از فعالان تاثیرگذار بوشهری در اینستاگرام به ایرنا گفت: این روزها بلاگرهای فعال در حوزه‌های مختلف فضای مجازی خوب می‌دانند که دیگر در شرایط بحرانی انتشار خبر دسته اول مزیت نیست و یک فرد حرفه‌ای درگام‌های ابتدایی اقدام به انتشار مطالب علمی مرتبط از منابع موثق با هدف کاهش التهابات اجتماعی می‌کند و این امر در واقع رسالت اصلی ما نیز در دنیای واقعی نسبت به یکدیگر است.

سیما جلیلی افزود: انعکاس اخبار و اطلاعات را بر عهده خبرنگاران و خبرگزاری‌های معتبر و نزدیک به واقعه باید گذاشت و باید پذیرفت که ما خبرنگار نیستیم و وظیفه حضور ما چیز دیگری است.

وی بیان کرد: گاهی در فضای مجازی و گروه‌های اطلاع رسانی محلی دیده می‌شود بلاگر برای دیده شدن و ارائه اخبار دسته اول به سمت مسیر منتهی به خطر می‌رود و علاوه بر اینکه جان خودش را به خطر می‌اندازد فرهنگ سازی غلط هم می‌کند، برای مثال در همین جنگ ۱۲ روزه رژیم غاصب اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران دیدم که یکی از بلاگرها بلافاصله پس از انفجار برای تولید محتوا به سمت محوطه خطرناکی که از آن دود غلیظی بلند می‌شد، می‌رفت این در حالی است که بر اساس تحقیقات علمی در چنین مواقعی باید سریع محل را ترک کرده و از آن جا فاصله گرفت.

این بلاگر بوشهری گفت: اگر هر کس در حوزه‌ای که توانایی و تخصص دارد فعالیت کند و یا برای مواردی که به آن علاقه‌مند است دوره‌های تخصصی ببیند، سپس برای اطلاع رسانی در آن بخش خاص اقدام کند بلاگری و اینفلوئنسری جایگاه خودش را بدرستی پیدا می‌کند.

وی ضمن اشاره به یکی از اشتباهات رایج در فضای مجازی با مضمون نادیده گرفتن گستره فعالیت هر بلاگر ادامه داد: در جغرافیای مناطق کوچک تاثیرگذاری فردی که در فضای مجازی فعالیت دارد، بیشتر است بطور مثال در شهر بوشهر بیشتر مردم یکدیگر را می‌شناسند و این موضوع از یک سو باعث بوجود آمدن فضای صمیمی و ارتباط راحت تر و از سوی دیگر سنگین‌تر شدن بار مسئولیت اینفلوئنسر، بلاگر یا کاربر ابزارهای ارتباطی است.

جلیلی به همان رسالتی اشاره می‌کند که کافی است در شهرهای کوچک کمی جایگاه اجتماعی داشته باشی و باور عموم به موجه بودن شخصی رای مثبت دهد پیروی از افکار و ایده‌های آن شخص و تاثیرگذاری او بر جامعه بسیار راحت تر است که این امر گام‌های محتاطانه‌تری را می‌طلبد.

ایران به لحاظ وحدت و همدلی یکی از معدود کشورهای جهان است که مردم آگاه، غیرتمند و دلیرش تحت هر شرایطی پشت هم ایستاده‌اند و جان می‌دهند اما به کشور و ملت خود پشت نمی‌کنند و نمونه‌های بارز آن در نیم قرن اخیر در دوران دفاع مقدس هشت ساله در مقابله با رژیم صدام و تجاوز ۱۲ روزه دشمن صهیونیستی و آمریکای جنایکار به جمهوری اسلامی ایران است که با هوشمندی، اتحاد، همدلی، همبستگی، مقاومت و فداکاری دشمن را از کرده خود پشیمان و ناچار به درخواست آتش بس کردند.

شهرت و ثروت اندوزی زخمی برچهره فضای مجازی

یکی از مدیران کانال های خبری محلی بوشهر به ایرنا گفت: دیدگاه عمومی در انعکاس اخبار اینطور تعریف شده است که هرگروه یا شخصی که خبری را برای اولین بار انتشار دهد جایگاه بالاتری را نسبت به بقیه دارد و همین امر در جذب چشمگیر دنبال‌کنندگان به سمت آن گروه یا کانال نقش دارد و این موضوع علاوه بر تطمیع حس برتر بینی بشری، در آمد مالی را نیز برای صاحب آن به همراه دارد که زخم عمیقی را بر چهره رسانه‌های مجازی انداخته و باعث پدید آمدن نوعی هاله کاذب می‌شود که تشخیص خبر راست از دروغ را مشکل می‌سازد و رسالت خطیر خبررسانی را با چالش روبرو می‌کند.

ابراهیمی افزود: در روزهای پر تنش اخیر اگر تعداد خبرهایم را با هر نوع و رنگ و شکلی افزایش می‌دادم افراد بیشتری مرا دنبال می کردند و مواردی نیز با همین تعداد فالووری که داشتم برای تبلیغ محصولاتشان از فروش عسل تا دعای سحر و جادو پیشنهاد می‌شد اما در ابتدای ساختن این کانال من پذیرفته بودم که رسالت دیگری را به دوش می‌کشم و نه تنها پیام بازرگانی را با اخبار مهم روز مخلوط نمی‌کردم بلکه از انتشار اخباری که تنها ناامیدی و ترس و دلهره به همراه داشت نیز خودداری کردم زیرا پس از اینهمه سال تجربه کار خبری مطمئن بودم که چنین اخباری تنها از سوی دشمن و با اهداف شوم به جامعه تزریق می‌شود.

وی اضافه کرد: انعکاس خبرهایی که هیجانات را تحریک می‌کند بیشتر باعث سر زبان افتادن و جذب فالوور می‌شود که اگر هدفت کسب درآمد از این بازار مکاره باشد، به اصطلاح نانت در روغن است.

ابراهیمی یادآورشد: نحوه حضور در جامعه نقشی را برای ما تعریف می‌کند و هر نقشی بدنبال خودش مسئولیت‌هایی دارد، گاهی باید پذیرفت اگر ابزاری را در اختیار داریم یا توان تهیه آن را داریم به معنی آن نیست که می‌توانیم نقش‌های مرتبط با آن را ایفا کنیم و این حکایت برخی فعالان عرصه فضای مجازی است که سره را از ناسره تشخیص نمی‌دهند و منافع اقتصادی و شهرت را بر همه اخلاقیات ترجیح داده و به جامعه، کشور، امنیت ملی و همه اررزش‌های جامعه آسیب می رسانند.

ضرورت توجه فضای مجازی به سلامت روان جامعه

جامعه شناس و فعال فرهنگی گفت: تنها داشتن ابزاری همچون گوشی همراه‌، دوربین یا حتی در ابعاد تخصصی فن بیان و قلم خوب برای ایجاد پایگاه اطلاع رسانی کافی نیست و فعالیت در شبکه‌هایی همچون اینستاگرام یا ایکس و تیک تاک در متن ساختارهای اجتماعی، فرهنگی، سازمانی و هدف‌های مشخص موازی با مسئولیت پذیری و آگاهی معنا پیدا می‌کند.

نوروزی اضافه کرد: بدین معنا که اگر فکر کردیم ابزاری را برای انتشار خبر یا اطلاعات داریم در گام نخست باید زیربنای فرهنگی و اجتماعی، سواد رسانه ای، استاندردهای تولید و کنترل محتوا را نیز در نظر بگیریم که این موارد نیاز به زیرسازی و آموزش و در نهایت بررسی دارد، زیرا تبعات آن در کمترین سطح دامان فرد منتشر کننده را می‌گیرد.

وی ادامه داد: اخبار نیز سطح بندی می‌شود و باید پذیرفت که یک ژورنالیست هم گاهی با بررسی خبر و تبعات آن از انتشار آن خودداری می کند چرا که انعکاس برخی مطالب در زمان و مکان غلط آتش به خرمن امنیت و سلامت روان اجتماع می‌زند.

آنچه بدیهی است گام های ابتدایی برای ورود به هر تخصص، شغل یا حرفه چه با هدف کسب در آمد چه به منظور سرگرمی و تطمیع امیال درونی و ذاتی بشر نیاز به انتخاب و اقدام آگاهانه دارد بویژه اگر شرایط خاصی بر فرش و عرش جامعه حکفرما است، سکوت و سکون ایرادی ندارد و خود گامی مهم در راستای خلاف اهداف دشمن است.

به طور کلی هر کدام از مردم جامعه که دارای تریبون و یا جایگاهی برای تاثیرگذاری بریک جامعه یا حتی یک نفر هستند، رسالتی را به دوش دارند که اگر ناآگاهانه در آن مسیر گام بردارند، می‌توانند اثر مخرب و منفی جبران ناپذیر در جامعه داشته باشند.

امروزه تلفن همراه همزمان که وسیله‌ای برای برقراری ارتباطی است بواسطه تنوع نرم افزارها و پلتفرم‌های ارتباطی دنیای مجازی حجم عظیمی از اطلاعات و اخبار را پیش روی ما قرار می‌دهد که این موضوع در زمان‌های وقوع حادثه، رویداد یا واقعه‌ای بیشتر از پیش می‌شود و تحلیل و تجزیه داده‌ها و تفکیک راست از دروغ را به طور خودکار مشکل یا غیر ممکن می‌کند زیرا تزریق هیجانات، استرس و ترس در هنگام دریافت اخبار به خودی خود فشار مضاعفی را بر روان دریافت کننده خبر وارد می‌کند و عنان امور را به دست می‌گیرد.

یکی از روان شناسان بالینی بیان کرد: در روزهای پایانی خرداد ماه و با وقایعی که ایران به چشم دید، اثرات انکار ناپذیر ناشی از جنگ و اخبار مرتبط با آن در چهره کودکان به عنوان قشری که توان تجزیه وتحلیل امور جاری را ندارند، پررنگ تر است.

محمودی بیان کرد: ابتدایی ترین اقدام در مواقع بحرانی دور کردن کودکان از فضاهای ناامن خبری و اطلاعاتی همچون فضای مجازی است اما لازم به ذکر است بزرگسالان و حامیان کودکان نیز به دریافت اطلاعات صحیح برای حفظ سلامت روان خود احتیاج دارند چرا که با بر هم خوردن آرامش والدین یا سرپرستان آنها به بدیهی ترین شکل ممکن آرامش کودک نیز درگیر می‌شود

محمودی تاکید کرد: دور شدن از اخبار و یا پیگیری آنها از منابع موثق و امید بخش، ایجاد محیط امن و عادی برای خانواده در مواقع بحرانی نه تنها حفظ و نگهداری بنیان خانواده که سلامت جامعه را نیز تضمین می‌کند.

هیچ عجله ای برای شنیدن‌ نیست اگر شنیدیم از باور کردن سریع و پذیرفتن آن بپرهیزیم و اگر باور کردیم قبل از فشردن دکمه ارسال برای دیگران به اثرات مخربی که آن خبر بر روح و روان ما انداخته نگاهی کنیم واز انتشار آن برای دیگران بپرهیزیم.

در هرنقش و لباسی ما موظفیم امانت دار باشیم و با رشد و توسعه سایه فضای مجازی بر زندگی واقعی و نقش انکار نشدنی آن در روزمرگی‌ها و امور تخصصی جاری در جامعه چنانچه به عنوان یک فرد تاثیر گذار در سطح خرد و کلان فعالیت داریم باید آگاهانه گام برداریم و بدانیم موظفیم به طریق شرعی و قانونی امانت دار اعتماد افرادی باشیم که چشم بر صفحه‌های مانیتور، تلفن همراه و یا تلویزیون دوخته اند،زیرا تنها نگاه آنها ما را دنبال نمی‌کند بلکه قلب، روح، روان یک زنجیره انسانی در گرو اعمال ما است پس محتاطانه استوری، پست یا توئیتر بزنیم.

یکی از دلایل مهم ایجاد خبر، یا انعکاس آن بدون صحت سنجی وجود آوردن دکان و دستگاهی برای معرکه گیری و تحریک هیجانات عمومی با هدف کسب درآمدهای کاذب است اما آنچه بدیهی است انتشار یک خبر دروغ پیامدهای جبران ناپذیری همچون تخریب چهره یک فرد یا جامعه تحریک به خشونت و نفرت، تضعیف انسجام اجتماعی و وحدت ملی، ایجاد اختلال در نظم عمومی و بدنبال آن ایجاد ترس، اضطراب و بی‌اعتمادی را به همراه دارد.